Seizoen 1978-79:Korte Inhoud |
[Overzicht] [Personages] [Sfeerbeelden] [Verwelkoming Oostende]
“DE
MOLEN VAN SANSSOUCI” is een historisch blijspel van Otto Härting
in drie bedrijven. Voor het Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen
bewerkt door Flor Barbry, speelt het in de woonkamer van de
molenaar, dit is dichtbij het kasteel van Sanssouci bij Potsdam, in
de zomer van 1765.
De
Koning, Frederik de Grote, heeft er zijn eliteregiment met
belangrijke privileges, een eigen erecode en veeleisende plichten.
Frederik
de Grote, een groot muzikant, was een werkelijk grote Koning voor
zijn Volk Hij schreef historisch-politieke werken waarin hij de
stelling verdedigt dat de Koning de eerste knecht van zijn
onderdanen moet wezen “.
Hij
stelde een nieuw Wetboek samen, de pijnbank werd afgeschaft en hij
beschouwde het Recht als waarborg der armen tegen het machtsmisbruik
der rijken.
Verschillende
thema’s in
De
molen van Sanssouci bevestigen deze levensbeschouwing van Frederik
Hij eerbiedigt de weigering van
de molenaar om zijn molen te verkopen
tegen grote sommen goud
Koning - Dit goud is van jou als je mij uw molen verkoopt.
Molenaar
-
verkopen?
Mijn molen verkopen?
Koning
- ja, het klepperen van het rad en het geklots van het water in de molensluis houdt mij uit de slaap, het hindert mij bovendien als 1k musiceer en het brengt mij uit de goede maat... nu, wat zal het zijn? Zeg wat je denkt.Molenaar
-mijn molen verkoop ik niet, nu niet en nooit.
Koning
-
en
voor het dubbele
van
dit goud?
Molenaar - voor geen prijs. Mijn grootvader stierf in de molen gedurende een zwaar onweer, mijn vader kreeg er een hartaanval toen de heren van uw kasteel het water van de molensluis afnamen voor een visvijver in uw park... en ook ik, ook ik wil daar sterven in de vertrouwde geuren van graan en meel, in het eigene geluiden van wielen en stenen... dat is mijn muziek...
Hij
begrijpt de veelvuldige Liefdesrelaties van de tante met zijn
soldaten en haar onvrede met de Hofmaarschalk, hij maant haar aan
veelvuldig te vergeven en te vergeten
Tante
Lize - (doelend
op de maarschalk )...
en
hij daar, we kennen hem allang, hij is ons helemaal niet vreemd,
nietwaar Leentje?
Koning
- maar
we weten, beste Iieve Tante Lize, dat je mijn gardesoldaten en
officieren een groot hart toedraagt, en het is zo dat wie veel
bemind
heeft ook veel moet vergeven.
Lize
- holala hartelijk bedankt voor zo’n prachtige redevoering aan mijn
adres, meneer de Koning. (tot Maarschalk) alles is vergeten en
vergeven
hoor Dikzak.
Maarschalk
- merci,
lieve ,,
jonge
tante.
Hij
neemt de verdediging op voor de molenaarsdochter die tegen de wil van
haar vader wil trouwen met een gardegrenadier van het Koninklijk
regiment
Molenaar
-
...daarom
vraag ik uwe Majesteit die brutale soldaat die mijn dochter opvrijt te
straffen.
Koning
- niet
zo voortvarend meester-molenaar ik ben het met gewoon mij met de
liefdesaangelegenheden van mijn soldaten te bemoeien.
Molenaar
- hij
kuste haar
Koning
- en
uw dochter liet zich kussen.
Hij
kan ontroerd luisteren naar de wijsheid van de volkse mens
Molenaar
- de jongste is vermist... we hebben een kruisje bij zijn naam
getekend in ons trouwboekje.
Koning
- drie
zonen gesneuveld... dat was een zwaar kruis voor jullie...
Molenaar
-het is zoals het is... we kunnen niet
op tegen de overmacht... we lopen als een hond in het karnwiel, zag U
ooit zo’n karnwiel? nee?
wel, je hebt
een groot dubbel wiel, rondom met latwerk
aan mekaar getimmerd, met een hekje erin gemaakt, daarin stopt men de
hond voor het karnen de hond trapt en trapt maar komt niet vooruit,
maar het grote wiel draait, en binnen in het karnhuis draait de
botermalen... wel, ook wij trappen, we komen niet vooruit maar de wereld
draait...
Hij
behartigt de vrijheid van zijn volk en noemt de moreele druk even hard
als de ijzeren boeien.
Maarschalk
- ik
zegde dat we hem voor het gerechtshaf zouden brengen Majesteit.
Koning
- we
hebben het niet over het gerechtshaf.
Maarschalk
- de
bedoeling was hem bang te maken.
Koning
-
ik hoor
niet graag dat je mijn volk bedreigt, de mensen moeten vrijuit kunnen
spreken.
Majordomos:
-
de
vrijheid is een broze schakel in de ketting Majesteit.
Koning
- de mensen
worden zonder keten geboren, men snijdt zelfs de laatste binding met de
moeder door.